ออกตัวว่านี่ไม่ใช่การรีวิว Alien: Covenant ของ Ridley Scott ภาพยนตร์อาจจะมีทั้งก่นด่า และชื่นชมแตกต่างกันไป แต่ขอวิเคราะห์ฉากหนึ่งที่ชอบมากที่สุดจากทั้งเรื่องคือ David’s birth
ถ้าจะบอกว่าฉากที่พูดถึงนี้คือ การเปิดเผยเรื่องราวทั้งหมดของ Sci-Fi ในตำนาน Alien ของ (R. Scott) ที่ส่วนตัวแล้วผมคิดว่าเป็นฉากที่ผมชอบมากที่สุดจากทั้งเรื่องเลยก็ว่าได้ มันบอกเล่าเรื่องราวย้อนหลัง 10 ปีที่เกิดจากเรื่องราวของ Prometheus (2012) การเดินทางตามหาคำตอบอันไร้ค่าของมนุษย์ ที่เคยวิเคราะห์ไว้ มันบอกถึงความคิดของสิ่งที่ถูกสร้างขึ้นจากความว่าเปล่าอย่าง แอนดรอยด์ David8 (Michael Fassbender) ที่เป็นผลิตภัณฑ์ชิ้นหนึ่งในฐานะของสินค้าในบริษัท Weyland (บริษัทนี้แฟน Alien จะรู้จักดี) ซึ่งมันคือฉากเปิดเรื่องที่พูดเล่าได้ถึงเรื่องราวเริ่มต้น แนวคิดในเรื่องของเทวนิยม พระเจ้า ผู้สร้าง และวิทยาศาสตร์ ไปจนถึงจิตวิทยาของความเป็นมนุษย์
Where do we come from? I refuse to believe that mankind is a random byproduct of molecular circumstance, no more than the result of mere biological chance. No. There must be more. And you and I, son, we will find it. – Peter Weyland
ถ้าแปลคือ:
เรามาจากไหน ฉันไม่เชื่อว่ามนุษยชาติเป็นผลพลอยได้จากการสุ่มตัวอย่างของโมเลกุล ไม่มากไปกว่าผลลัพธ์ทางด้านชีววิทยา ไม่ มันต้องมีมากกว่านี้ นาย และฉัน ลูกชายเราจะไปค้นหามัน
ในภาพยนตร์ Alien: Covenant เป็นเรื่องราวภารกิจของลูกเรือล่าอาณานิคมสำรวจดาวเคราะห์บนอวกาศอันไกลโพ้นที่ได้รับทุนจาก Weyland บังเอิญยานอวกาศ Covenant ได้รับความเสียหายเนื่องจากพายุในอวกาศ จำต้องปลุกลูกเรือ และทำการซ่อมแซมซึ่งในระหว่างการดำเนินการซ่อมแซมอุปกรณ์ของยาน ลูกเรือบางคนได้รับสัญญาณวิทยุเป็นเสียงที่สร้างโดยมนุษย์จากดาวเคราะห์ที่ตกสำรวจใกล้เคียงบริเวณนั้นโดยไม่ตั้งใจ ภารกิจการสำรวจและวิจัยของแหล่งที่มาลึกลับ และดาวเคราะห์ที่เหมาะสม และการค้นพบที่น่ากลัวที่จะเป็นอันตรายต่อลูกเรือและมนุษยชาติทั้งหมดก็เกิดขึ้น
Peter Weyland และ หุ่นแอนดรอยด์ (หุ่นสังเคราะห์) ของเขา
If you created me, who created you? – David
ถ้าคุณสร้างผม แล้ว… ใครสร้างคุณ?
ฉากที่ว่านี้เป็นเหมือน Trigger เล็กๆ ลับๆ ที่ถูกกำหนดในช่วงเวลาก่อนภารกิจการตั้งอาณานิคม ปี 2104 น่าจะเป็นช่วงเวลาก่อนเหตุการณ์ Prometheus ปี 2093 ภายในห้องทำงานสีขาวขนาดเล็กที่ตกแต่งด้วยงานศิลปะเก่าแก่แต่ละยุคสมัยที่เป็นเหมือนของสะสม และเปียโน Peter Weyland (Guy Pearce) ผู้ก่อตั้ง Weyland Industries ได้ทำทดสอบคุณสมบัติต้นแบบการทำงานของหุ่นยนต์ตัวแรกของเขา David (Michael Fassbender) ออกมาเป็นฉากที่อุดมไปด้วยการอ้างอิงเชิงสัญลักษณ์ผ่านบทสนทนาที่จำเป็นสำหรับการเชื่อมโยงองค์ประกอบต่างๆ ของความคิดระหว่างผู้ที่คิดว่าตนเองเป็นผู้สร้าง และผู้ที่สงสัยในการกำเนิด ที่ยำเอาแนวคิดเชิงปรัชญา ระบบปัญญาประดิษฐ์ศาสนา เทพปกรณัมตำนาน ประวัติศาสตร์มนุษย์ และความเชื่อเรื่องภพหน้าหรือความตาย
“What is your name?” – Peter Weyland
“David.” – David
Peter Weyland ถามคำถามแรกกับหุ่นแอนดรอยด์ของเขาว่า ชื่ออะไร? หุ่นแอนดรอยด์ไร้ชื่อมองไปที่ภาพปติมากรรมของไมเคิล แองเจโล อย่าง David แล้วตอบออกไปสั้นๆว่า “David” ซึ่งถ้าเราศึกษาเรื่องของความงามในงานศิลป์ชิ้นนั้นจะรู้ว่า David คือชิ้นงานที่บอกได้ถึง ความสมบูรณ์แบบ และ David เชื่อว่าเขาเกิดขึ้นมาอย่างสมบูรณ์แบบ (วิเคราะห์และสังเคราะห์ดีๆ ใบหน้าของเหล่า Engineer หรือผู้สร้างใน Prometheus จะมีใบหน้าคล้ายคลึง รูปปั้น David ที่สวยงามสมบรูณ์แบบ) ตามด้วยความรู้สึกหลังจากเกิดขึ้นมา
David ตอบว่าเขารู้สึก “มีชีวิต” (alive) จากนั้นเขาก็เริ่มอธิบายพื้นที่และวัตถุโดยรอบ สีสันของสิ่งแวดล้อม วัตถุที่ประกอบฉาก สิ่งที่ใกล้เคียงที่สุดคือเครื่องดนตรี และงานศิลปะ เช่นภาพวาด
Weyland อ้างว่าตัวเองเป็นพ่อของ David จากนั้นเขาก็สั่งให้ David ได้ลองเดิน ทำอะไรต่างๆ David ถาม Weyland ว่าเขาเป็นลูกชายของเขาหรือเปล่า? Weyland เลือกที่จะอธิบายว่าเป็นผลงานสร้างสรรค์ของเขา เมื่อ David เดินเข้าใกล้เปียโน Weyland เชิญเดวิดเล่นเพลงให้เขาแนะนำให้เล่นเพลงของ Wagner ซึ่ง David ถาม Weyland ว่าเพลงไหนที่เขาอยากฟัง Weyland มอบหมายให้ David เป็นผู้เลือก
The Gods to Valhalla ถูกบรรเลงโดย David (ฉากนี้และบทของ Peter Weyland ได้เน้นย้ำถึงผลกระทบที่ลดลงของการแสดงดนตรีเพลง The Gods to Valhalla ที่มีเพียงเปียโนอย่างเดียวโดยปราศจากวงออเคสตรา – เหมือนเป็นการบอกเชิงนัยว่าโลกเหลือพื้นที่น้อยลงประชากรต้องถูกจำกัด)
David หยุดและถามคำถาม Weyland “ถ้าคุณสร้างผม แล้ว… ใครสร้างคุณ?” ซึ่งนั่นคือประโยคของการตามหาความหมายของผู้สร้าง “เรามาจากไหน ฉันไม่เชื่อว่ามนุษยชาติเป็นผลพลอยได้จากการสุ่มตัวอย่างของสภาพโมเลกุล ไม่มากไปกว่าผลลัพธ์ทางด้านโอกาสทางชีววิทยา ไม่ มันต้องมีมากกว่านี้ นาย และฉัน ลูกชายเราจะไปค้นหามัน”
Allow me, then, a moment to consider.
You seek your creator. I am looking at mine.
I will serve you. Yet, you are human.
You will die. I will not. – David
“ถ้าให้ผมวิเคราะห์แล้ว คุณกำลังหาผู้สร้างคุณ ผมมีหน้าที่รับใช้คุณ, คุณเป็นมนุษย์คุณจะต้องตาย, แต่ผมไม่”
วาทกรรมเรื่องความตายมาถึงช่วงท้ายของบทสนทนา David ตั้งข้อสังเกตว่า Weyland มีอายุขัย แต่เขาไม่มี แล้วสิ่งที่ได้คือคำตอบที่ว่างเปล่า และอารมณ์ฉุนเฉียวจาก Weyland ไม่ตอบสนองต่อแววตาที่น่าสงสัยของ David อีกทั้งร้องขอให้ David เทน้ำชาให้เขา ความตระหนัก หลังจากแสดงออกถึงความไม่ลงรอยกันของพ่อและลูก อีกทั้งเป็นความผิดหวังครั้งแรก David
และถ้าใครที่ดูตั้งแต่ Prometheus และ Alien Covenent จะรู้ว่าเรื่องราวแกนหลักของเรื่องได้เบี่ยงตัวละครหลักจากสัตว์ประหลาดนอกพิภพที่ออกแบบโดย H.R. Giger นั้นได้กลายเป็นปัจจัยรองเป็นที่เรียบร้อย (ที่เล่านักดูหนังชาวไทยคาดหวังว่าจะโหดน่ากลัวก็ลดไปเยอะ) แล้วเปลี่ยนหุ่นสังเคราะห์ที่ปรากฏใน Alien ทุกภาคมาเป็นตัวเด่น และเด่นมากอย่าง David ที่ต้องการจะเป็นผู้สร้างสรรค์ และฉีกกฏการเป็นพระเจ้าเสียเอง
ภาพที่ David มองหลังจากตื่นขึ้นในฉากที่ว่า คือภาพ The Birth of The Elect (Piero della Francesca) การกำเนิดของผู้ได้รับเลือก – ภาพการประสูติ เป็นทารกแรกเกิด(พระคริสต์)ตัวแทนบนพื้นดินที่วางอยู่บนเสื้อคลุมของแมรี่ที่เต็มไปด้วยความรัก ทุกคนเฉลิมฉลองการเกิดที่น่าอัศจรรย์ ฉากหลังซากปรักหักพังของพวกเขาปรากฏให้เห็นซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของความอ่อนน้อมถ่อมตน และยากไร้ ทางด้านขวา Giuseppe (จูเซปเป้) นั่งอยู่บนอานลาถัดจากคนเลี้ยงแกะ 2 คนที่อยู่ใกล้กับกำแพงหิน ฉากเมืองที่มีป้อมปราการฉากหลังคือเมือง San Sepolcro บ้านเกิดของศิลปิน ชุดรูปแบบของการเกิดของปาฏิหาริย์และผู้ช่วยให้รอดที่เลือกของมนุษย์กลับมาพร้อมกับการอ้างอิงคำทำนายในรูปของ David (Figure of David, ดาวิตี้) ความหมายคือ “ลูกชาย ที่สมบูรณ์แบบ ” – เหมือน David เองที่ถูกสร้างขึ้นโดย Weyland ผ่านกระบวนการผิดธรรมชาติในการผลิต เปรียบเทียบ เช่นการเกิดที่น่าอัศจรรย์ของพระคริสต์ ซึ่ง ความคล้ายคลึงในภาพวาด และแกนเรื่อง คือ บุตรผู้เกิดมาตั้งใจจะเปลี่ยนอนาคตของมนุษยชาติ (David เลือกเปลี่ยนอนาคตด้วยสิ่งมีชีวิตที่น่าอัศจรรย์ในสายตาของเขา)
แนวคิดด้านเทพปกรณัม (The Doomed Gods) ฉากเล่นปียโนเมื่อ Weyland ปล่อยให้ David ได้มีอิสระในการเลือกเล่นเพลงโดย Wagner มันเป็นเรื่องแปลกที่ David เลือกธีมของความเชื่อเรื่องการประสูติ และการสร้างสรรค์โดยตั้งใจ ผ่านการเลือกงานที่มีชื่อ Das Rheingold (Entrance of the Gods into Valhalla ; 1869) ซึ่งเป็นการบรรเลงรอบแรกของละครโอเปร่าที่ยิ่งใหญ่ Der Ring des Nibelungen ซึ่งประกอบด้วยผลงานโดนเด่น 4 งานคือ
- Das Rheingold
- Die Walküre
- Siegfried
- Götterdämmerung
ในการสังเคราะห์เรื่องราวของละครโอเปร่าใน Das Rheingold เล่าถึง Alberich คนแคระผู้ซึ่งขโมยแหวนทองคำและพบว่าตัวเองมีพลังสามารถควบคุมโลกได้ เวทมนต์ของเขาจากแหวนสะเทือนไปถึง Wotan ราชาแห่งเทพเจ้าเป็นเหตุวุ่นวายซึ่ง Alberich สาปแช่งแหวนและอ้างว่าสิ่งนี้จะทำลายล้างทุกสิ่งแม้แต่ชีวิต หลังจากนั้น Wotan ส่งมอบแหวนเพื่อชำระหนี้ให้แก่ยักษ์ใหญ่ Fasolt และ Fafner ที่ภายหลังออกศึกปะทะกันเอง ซึ่ง Fasolt ถูกสังหารโดย Fafner ผลสุดท้ายของเรื่องรวมถึงเหตุการณ์น้ำท่วม, เปลวไฟแห่ง Valhalla และการกลับคืนสภาพเดิมของโลก(เทียบเคียง Ragnarok)ที่สุดท้ายสมดุลของโลกไม่มีคำว่ามนุษย์และพระเจ้า
ตำนานมันเป็นสัญลักษณ์ระหว่างการอ้างอิงเรื่องราว และเปรียบเทียบความปรารถนาของ Weyland ในการอ้างอิงถึงประวัติศาสตร์ในไวรัลคลิปที่เป็นพูด Ted Talk 2023 ซึ่ง Weyland เปรียบได้กับ Alberich ได้รับแหวนทองคำ “อำนาจโดยมิชอบ” (เนื่องจากผิดกฎหมาย ด้านคุณธรรมมนุายธรรมบางเรื่อง) Weyland ต้องการสร้างเทคโนโลยีที่ดีที่สุดเพื่อจะควบคุมความก้าวหน้าของมนุษยชาติและเปลี่ยนแปลงโลกด้วยการปกครองเปรียบพลังของมันคือการสร้างชีวิตอมตะขึ้นมาใหม่ ที่เรียกว่าปัญญาประดิษฐ์ หรือแอนดรอยด์ หน่วยงานสถาบันของมนุษยชาติ (เปรียบได้กับคนที่มีลำดับขั้นสูงสุดเช่น Wotan ราชาแห่งเทพเจ้า ในคลิปนั้นคือเจ้าหน้าที่ระดับสูง) ประณามเขาขัดขวางการกระทำของเขาด้วยข้อจำกัด และข้อบังคับทางกฏหมาย แม้จะลำบากแค่ไหน Weyland ก็สร้าง David ชีวิตที่สมบูรณ์แบบและเป็นอมตะโดยเชื่อว่าตัวเองมีพลังดุจเทพ (Übermensch ซึ่งเป็น “ยักษ์” ในหมู่มนุษย์ทั่วไป) เมื่อต่อมาใน Prometheus ก็จะเห็นว่า Weyland ได้พบกับผู้สร้าง หรือ Engineer (มนุษย์ต่างดาวผู้สร้างมนุษยชาติที่มีลักษณะเหมือนยักษ์) และบทสรุปที่ผู้ที่เล่นบทพระเจ้าผู้สร้างอย่าง Weyland ถูกสังหารแต่ผลลัพธ์ของ “คำสาป” ของแหวนเวทมนตร์อย่าง David กลับรอดชีวิตสรุป
ใน Alien: Covenant มีฉากที่ชื่นชอบที่สุดคือฉากเปิดเรื่องและอีกฉากคือฉากที่ David จัดการเหล่า Engineer ที่ดูสะใจเมื่อผู้สร้างพ่อของเขาสูญสิ้นไป ทีนี้เขานี่แหละคือ พระเจ้าผู้ที่พร้อมจะเดินทางเข้าสู่ Entrance of the Gods into Valhalla
